Fabos Fali Bimaze kuba umuco ko abaturage ba Leta Zunze Ubumwe za Amerika n’abanyamerika baba mu mahanga batora Perezida ku wa Kabiri wa mbere w’ukwezi k’Ugushyingo. Uko byagenze uyu mwaka ni ko bizagenda mu mwaka wa 2027, nk’uko byagenze mu 2020 ubwo Joe Biden yatorwaga, ndetse no mu myaka yashize. Ariko se ni iki cyatumye amatora y’iki gihugu gikomeye aba ku wa Kabiri?
Mu kinyejana cya 19, Abanyamerika benshi bari abahinzi, bakamara igihe kinini bahinga no gusarura imyaka yabo. Ibi byasobanuraga ko igihe cyiza cyatuma benshi bitabira amatora ari nyuma y’igihe cy’isarura, ubwo ikirere cyari gitonze. Ni uko, mu 1845, Inteko Ishinga Amategeko yemeranyije ko umunsi mwiza ari intangiriro z’Ugushyingo, ku wa Kabiri wa mbere w’icyumweru.
Impamvu bahisemo ku wa Kabiri
Muri icyo gihe, kugera ku biro by’itora byasabaga ingendo ndende kuko ibyinshi byari kure ya benshi. Abahinzi batekerezaga ko ari byiza gutora ku munsi umwe muri hagati mu cyumweru kugira ngo hatabaho guhura n’iminsi yo kuruhuka cyangwa gusenga. Ku wa Gatatu wari umunsi mwiza ku mitangire y’ibicuruzwa ku masoko, bityo byafashaga abahinzi kubona igihe cyo gutora.
Ku wa Kabiri rero, abahinzi babaga bafite akanya ko gukora ingendo, bagera ku biro by’itora bavuye mu ngo zabo ku wa Mbere, bakabasha gutora ku munsi ukurikiraho.
Guhindura itora kugira ngo rihuze n’iki gihe
Nubwo Abanyamerika benshi batorera ku wa Kabiri, bamwe basanga uyu munsi utajyanye n’imibereho ya benshi, kuko umubare w’abahinzi wagabanutse cyane ukagera munsi ya 2%. Uyu munsi benshi baba bari mu kazi, bigatuma batabasha kwitabira amatora nk’uko bikwiye. Hari abifuza ko amatora yajya aba mu mpera z’icyumweru, cyangwa hakabaho ikiruhuko cy’igihugu kuri uwo munsi.
Mu 2020, hashyizweho uburyo bushya bwo gutora hifashishijwe ikoranabuhanga, aho abatora bashobora kwifashisha ikoranabuhanga bakiri mu ngo zabo. Byongeye, abashaka gutora mbere y’umunsi nyirizina bemerewe kubikora hakiri kare, kandi amajwi yabo agafatwa kimwe n’ay’abatoye ku munsi nyirizina. Ibi byafashije Abanyamerika benshi kubona uburyo bwo kwitabira amatora, nubwo hashobora kubaho impinduka mu bihe bizaza.
Fabos Fali 